We werden deze zomer meteen met laagwater geconfronteerd. We vroegen een aantal partners naar de gevolgen van de droogte in ons projectgebied.
Beperkingen voor de scheepvaart
Door het heel geleidelijk uitschuren van de rivierbodem is de bodem van de IJssel de afgelopen decennia bijna een meter lager komen te liggen. Bij lage rivierafvoer is de waterstand dan ook lager dan in het verleden en wordt de rivier smaller en ondieper. Dit geeft problemen voor de scheepvaart.
Schepen kunnen door de droogte minder lading over de IJssel vervoeren, zodat ze minder diep komen te liggen. Bovendien geldt op de IJssel over een traject met acht bochten een zogeheten oploop- en ontmoetingsverbod. Dit betekent dat schepen elkaar niet varend mogen passeren. Nog steeds is er sprake van een lage waterstand (actuele situatie). Schepen kunnen nog altijd minder lading meenemen.
Geen schapen op de dijken
Waterschap Rijn en IJssel geeft aan dat in het gebied Rivierklimaatpark de droogte niet heel veel invloed heeft gehad op de dijken. Het waterschap heeft extra gesurveilleerd en regelmatig met een drone gevlogen om de dijken in de gaten te houden. In het Rivierklimaatpark liggen dan ook geen veendijken. Als dat type dijk te droog wordt kunnen er scheuren ontstaan.
Net als op veel andere plekken bleef echter ook op de dijken in het Rivierklimaatpark het gras niet groen. De kwaliteit van de grasmat is van groot belang voor het komend hoogwaterseizoen. De dijk haalt een deel van zijn stabiliteit (erosiebestendigheid) uit de kwaliteit van de grasmat op de dijk. Als de grasmat beschadigd is kan die, wanneer er water over stroomt, eerder falen. Schapen zijn daarom afgelopen zomer door het waterschap van de dijken gehaald.
De dijken worden nog steeds nauwlettend in de gaten gehouden, waar nodig worden maatregelen getroffen om de kwaliteit van de grasbekleding te herstellen.
Achtergrond
Bekijk het
kaartverhaal waarin het waterschap u meeneemt door hun beheersgebied en u kunt zien hoe de droogte de verschillende functies -landbouw, natuur, scheepvaart, waterkwaliteit - (heeft) beïnvloed(t).
Vernattting in de Velperwaarden
Een lage waterstand is ook niet goed voor waterafhankelijke natuurwaarden in de uiterwaarden, zoals vissen, vogels en amfibieën. Plassen, beken en sloten kunnen immers droog komen te staan.
Om die natuurwaarden in het Rivierklimaatpark te herstellen en te verbeteren is onze partner Natuurmonumenten daarom eind deze zomer begonnen met de herinrichting van de Velperwaarden. Dit gebied ligt relatief hoog ten opzichte van de IJssel. Gedurende de lage rivierafvoer deze zomer bleek er daardoor amper water meer in de Velperwaarden te vinden. De nieuwe inrichting van het gebied is er opgericht om water langer vast te houden voor natuur die daarvan afhankelijk is. De Rozendaalse beek, die in de Velperwaarden uitmondt in de IJssel, speelt hierbij een belangrijke rol.
Achtergrond
Bekijk een
filmpje van Natuurmonumenten over de inrichtingen van de Velperwaarden.
Maatregelen project Rivierklimaatpark IJsselpoort
Door klimaatverandering is er nog veel werk aan de winkel. We verwachten in de toekomst, ook in het Rivierklimaatpark, steeds vaker te maken te krijgen met periode van extreem hoge en extreem lage rivierafvoeren.
Het weer kunnen we niet beïnvloeden. Wel onderzoeken we of we de negatieve effecten van extreem laag- en hoogwater kunnen beperken. Zo onderzoeken we of we het gebied zo kunnen inrichten dat bij extreem hoge afvoeren de waterstanden minder hoog worden. Voor de laagwateromstandigheden onderzoeken we of we het water in de uiterwaarden kunnen vasthouden. Ook onderzoeken we of de uitschuring van het rivierbed kunnen stopzetten of zelfs kunnen terugdraaien. Dit alles moet leiden tot een klimaatrobuuste inrichting van het gebied. Waarin ook ruimte is voor wonen, werken en recreëren.
Wat is úw ervaring met de droogte?
Voor dit artikel hebben we onze waterpartners gevraagd naar hun ervaring met de droogte afgelopen periode in het Rivierklimaatpark. Natuurlijk zijn we ook benieuwd naar uw ervaring. Heeft u overlast ervaren? Wellicht vindt u het leuk om uw verhaal met ons te delen. Stuur dan een e-mail naar: rivierklimaatpark@gelderland.nl
Achtergrond
Hoe verdelen we het beschikbare water in Nederland?
In tijden van langdurige droogte, willen we het beschikbare water zo goed mogelijk verdelen over alle gebruikers van dit water. Dit vraagt bij waterschaarste ook het maken van keuzen. Daarom is na een eerdere periode van droogte in 2003, de verdringingsreeks opgesteld. Bekijk de
animatie van Rijkswaterstaat waarin wordt uitgelegd hoe we ons water landelijk verdelen.
Waterschap Rijn en IJssel geeft op haar website ook uitgebreide informatie over hoe zij het water verdelen in hun beheersgebied, waarbinnen ook het Rivierklimaatpark valt.
Foto: hoogwater en droogte op dezelfde locatie in de Velperwaarden (foto's: Natuurmonumenten)